Museum het Petershuis

Vandaag voor het eerst met mijn kleinzoon naar het museum geweest. Het werd museum Het Petershuis in Gennep. Daar is nu een grote expositie te zien over de geschiedenis van de Noord Brabants Duitse Spoorweg (NBDS) ofwel ‘het Duits lijntje’. Al die grote en kleine modellen van stoomlocomotieven uit eind 19de, begin 20 ste eeuw met hun wagons is een mooie kennismaking met een museum voor een jongentje van 3,5 jaar. En opa op stap met kleinzoon is sowieso een feest! De expositie wist ook deze kleine spruit te boeien, en dan ging het uiteraard vooral om de modellen en maquettes. Op prachtige panelen en met behulp van virtual reality wordt de ongeveer 50 jarige geschiedenis van dit Duitse lijnte dat van Boxtel naar Wesel liep uit de doeken gedaan. Gennep lag ongeveer in het midden en was het hoofdstation. Keizers, koningen en diplomaten passeerden tussen grofweg 1875 en 1923 het stadje aan de Niers. De lijn was een belangrijke verbindingsader tussen St. Petersburg en Londen. De concurrentie in dat opkomende industriële tijdperk was moordend. De eerste wereldoorlog was de genadeklap voor de NBDS die nooit echt winstgevend geworden is. In 1923, honderdjaar geleden dus) viel het doek voor de NBDS. Wat rest is een korte geschiedenis van een kleurrijk spoorverleden. Ik was overigens niet de enige opa met kleinzoon in het museum. Opa of niet, de expositie is een bezoek aan Gennep zeker waard.

Hij was dan niet zo beroemd als een Rodin of Brancusi, toch kon hij goed leven van zijn talent. Met zijn vele beeldhouwwerken, monumenten, gevelstenen, reliëfs en portretten laat de Rotterdamse beeldhouwer Peter Roovers (1902-1993) een omvangrijk oeuvre na. Dertig jaar na zijn overlijden toont museum Het Petershuis in Gennep een deel van zijn werk in de expositie ‘Decor voor de samenleving’. Een toepasselijke titel want dat was precies wat Roovers heeft gedaan. Deze alleskunner maakte wat hem gevraagd werd. Een oorlogsmonument? Prima, hij heeft er diverse gemaakt; voor o.m. Den Bosch, Venlo, Goirle en Schijndel. Een madonna? Ook mogelijk, zijn mooiste staat vermoedelijk in het buitengebied van het dorp Heijen. Daar verwierf hij in 1948 het tot ruïne geschoten kasteel, restaureerde het en vestigde er zijn atelier. Want na de oorlog kreeg hij steeds meer opdrachten voor grote werken zoals o.a. de oorlogsmonumenten. Al voor de oorlog had hij furore gemaakt met zijn portretten in brons, steen en klei. Hij was een zeer begaafd portrettist. De opdracht om koningin Wilhelmina te portretteren bracht hem geen windeieren. Later zou hij ook Juliana en Beatrix in brons en steen vereeuwigen. Voor de cruiseschepen van de Holland-Amerikalijn ontwierp hij de trapleuningen, maakte zelfs de rooktafels, kortom hij decoreerde de schepen volledig. Tot op hoge leeftijd bleef Roovers actief. Op zijn 83ste maakte hij nog de bronzen waakhonden voor het voormalige bankgebouw van de Rabobank in Gennep. Roovers was geen modernist. Kunst moest wat hem betreft herkenbaar en aangenaam zijn en -in geval van religieuze kunst- ook nog de mens een beetje verheffen. Zijn figuratieve realisme kent wel degelijk een Rooverssignatuur. Die kenmerkt zich door hoekige lijnvoering die toch ook een bepaalde zachtheid uitstraalt. De expositie Peter Roovers-Decor voor de samenleving is in Gennep nog te zien t/m 10 september. Een aanrader!

In Gennep is een school voor bijzonder onderwijs aan kinderen met een verstandelijke beperking: Mikado. Deze kids hebben onder de bezielende leiding van de juf een expositie samengesteld van hun eigen werk. Een mix van bont en wauw is de naam van deze expositie. Het wauweffect is enorm. Je wordt vrolijk van deze kleurrijke naïeve kunt. Grotere musea, de Hermitage bijvoorbeeld, besteden wel vaker aandacht aan deze kunstuiting. Het Petershuis is een museum met een duidelijke streekfunctie dus dat het museum een podium biedt aan deze bijzondere kunstenaars is niet meer dan logisch. Zelfs de raambespanning ontkomt niet aan de kleurenexplosie van Mikado. En dat een enkele leerling goed gekeken heeft naar de Japanse kunstenaar Yayoi Kusama lijkt me glashelder. Bezoekers worden uitgenodigd zelf een bijdrage aan de expositie te leveren. In een hoek zijn een witte tafel en stoel in een compleet witte omgeving neergezet. De witte wanden, stoel, tafel en wat andere witte versierselen mag je beplakken met kleurige stickers. Het effect is geweldig en zou zo maar aan Kusama’s brein ontsproten kunnen zijn.

Museum Het Petershuis Gennep: Even oneven om even te leven, de nalatenschap van Frans Smeets

Frans Smeets is geboren in Ottersum (1925) en daarmee nauw verbonden met Gennep. Smeets ontwikkelde zich tot glazenier, houtdraaier, tekenaar, textielkunstenaar en mozaïekkunstenaar. (Hij ontwierp met dochter Isabel het Ellen Hoffmannplein in Gennep). Kortom Frans Smeets had gouden handjes en was een veelzijdig kunstenaar. Dat zit overigens in de genen, neef Richard mag je zelfs een beroemd schilder noemen, maar er waren / zijn meer Smeetsen creatief actief. Museum Het Petershuis in Gennep toont een selectie schilderijen van de in 2014 overleden kunstenaar. En het moet gezegd: ook nu weer een pareltje in een klein museum. Het kleurgebruik van Frans Smeets valt op, het is uitermate expressief. Vergankelijkheid is een thema dat Frans Smeets een leven lang bezighield en dat hij vaak in zijn kunst verwerkte. Maar dan wel op een vrolijke kleurrijke manier waardoor die vergankelijkheid opeens minder bedreigend wordt. Je kijkt met plezier naar de verrassende werken van dit Noord-Limburgse talent.