Museum Voorlinden

De in 1970 geboren Britse kunstenaar Antony Gormley kennen we in ons land vooral van zijn werk Exposure, ofwel de hurkende man in de haven van Lelystad. Mensfiguren vormen de kern van zijn werk. Daarbij neemt Gormley zijn eigen lichaam als uitgangspunt. Zijn figuren van lood, ijzer of staal nemen hun plek in de ruimte in en confronteren ons met allerlei emoties als eenzaamheid, angst, vreugde.

Ofwel blaast hij de figuren op tot enorme proporties, zoals Exposure maar ook zijn meest bekende werk: Angel of the North. Dit beeld bij Gateshead is een engelfiguur met een spanwijdte van 54 meter. Het is een hommage aan de mijnwerkers die daar eeuwenlang ondergronds werkten, maar ook een markering van een ommekeer van industriële arbeid naar de informatietechnologie.

Na zijn studie (o.m. kunstgeschiedenis en antropologie) verbleef Gormley 3 jaar in India en Sri Lanka om zich in het Boeddhisme te verdiepen. Dat verblijf vormde hem tot een spiritueel en betrokken mens. Terug in de VK studeerde hij vanaf 1974 beeldhouwkunst. Zijn eerste werk was een slapende (of misschien dode?) mensfiguur onder een laken. Deze mensen zag hij talloos vele malen langs de wegen in India, ofwel sliepen zij ofwel waren het overledenen die wachtten op hun crematie.

In zijn werk toont Gormley onze kwetsbaarheid ten opzicht de van de natuur, maar ook de drang van de mens om onze handtekening op die natuur te zetten. Met de expositie Ground toont museum Voorlinden een prachtig retrospectief van Gormleys werk. Hij maakt jou als bezoeker onderdeel van de expositie. Dat begint al met Co-ordinate, twee op het oog simpele elkaar kruisende metalen horizontale en verticale lijnen. Nader je het werk dan vervormt de ruimte om je heen zich. Het gebeurt opnieuw in het werk Passage. Een 12 meter lange tunnel van een geabstraheerd mensfiguur. Loop erin en je perspectief verandert compleet.

Schitterend is het werk Mass. Op het oog een wirwar van staaldraad totdat je ogen de mensfiguur in dit staaldraden web ontwaren. Ground is een reden om naar museum Voorlinden te gaan. Nog te zien tot 25 september.

Het blijft jammer dat Voorlinden de museumjaarkaart (nog) niet accepteert. De entreeprijs van 19,50 euro kan voor velen helaas een te hoge drempel zijn.

De Zuid-Koreaanse kunstenaar Do Ho Suh houdt zich bezig met de vraag wat thuis en je ergens thuisvoelen nu eigenlijk betekent. Wat maakt je huis tot je thuis? Die zoektocht verbeeldt hij in installaties die bijna replica’s zijn van de huizen waar deze nomade inmiddels allemaal heeft gewoond. Zo probeert hij de herinneringen vast te houden en vorm te geven. Daarbij telt voor hem niet allen het fysieke huis waar Suh gewoond heeft, maar ook mensen maken een huis tot thuis. Dat blijkt wel uit de warme herinneringen die hij heeft aan zijn inmiddels overleden New Yorkse huisbaas. Tot in de kleinste details geeft hij in stof en draad zijn herinneringen vorm en nodigt de toeschouwer daarmee uit om zelf ook na te denken aan wat thuiszijn nu eigenlijk betekent. Een adembenemende expositie in Museum Voorlinden.

Er is al veel positiefs geschreven over dit bijzondere museum met wereldse allure. Ook ik was zeer onder de indruk. Architectuur en perfectie in de afwerking zijn een lust voor het oog en de geest. Zowel de vaste collectie als de tijdelijke tentoonstellingen hebben me geraakt. Ik verheug me al op een nieuw bezoek met beter weer en bloeiende bloemen in de prachtig aangelegde tuin.

Helaas wil ik toch een paar kanttekeningen plaatsen. De suppoosten waren voor mij te nadrukkelijk aanwezig. Het constant net iets te snel op en neer gewandel, de vele geanimeerde gesprekken die ze op allerlei hoeken en plekken met elkaar voerden horen in mijn beleving niet bij een museum van topklasse. Ik werd er door afgeleid en ik had het idee dat het publiek hierdoor ook drukker werd. Er werd gelachen en hard gepraat. De gids die een rondleiding gaf praatte zelf zo hard tegen het groepje van 6 mensen dat je je afvroeg of er iemand slechthorend was in het gezelschap. Het was niet mogelijk de verstilling te vinden die de collectie en bezoeker meer dan verdient. Misschien hoort het bij een hedendaagse aanpak en beleving, ik vond het bijzonder jammer.

Het kopje koffie in het restaurant was heerlijk en ook het eten was prima. Helaas was de bediening klungelig, bestelling werd steeds maar half gebracht en kwam het allemaal nogal ongeorganiseerd over. Gelukkig was iedereen allervriendelijkst en daar maak je dan toch altijd veel goed mee.

Al met al zeker een aanrader, hopelijk zetten ze de puntjes nog op de i.

Onhollands goed! De architectuur van het museum is helaas niet vernieuwend (haast een kopie van foundation Beyler in Riehen bij Basel). Maar de collectie maakt dit meer dan goed.